ÇOCUKLARDA SES KISIKLIĞI
Küçük çocuklarda görülen ve doğal olarak ebeveynleri telaşlandıran ses kısıklığı problemi uzman hekim tarafından değerlendirilmeli ve zamanında alınacak önlemlerle tedavi edilmelidir. Çocuklarda ses kısıklığı genellikle sesin uygun olmayan şekilde kötü kullanılmasıyla gelişir. Sesi kötü kullanmanın sonucunda ses tellerinde nodül, polip ve kist gibi lezyonlar oluşabilir.
SES NASIL OLUŞUR:
Akciğer ve bronşlardan gelen havanın, dar bir alan olan ses telleri arasından geçerken oluşturduğu basınç ve titreşim hareketleri sayesinde gelişen açılma ve kapanma hareketleri sonucu ses çıkar. Daha sonra yutak, ağız, geniz, burun ve sinüs boşluklarında sesin rezonansı oluşarak ses şekillenir.
Seste meydana gelen birtakım değişiklikler; ses kısıklığından, seste alışkın olmayan birtakım farklılıklara kadar giden bir süreçtir ve genellikle ses tellerindeki fonksiyonel ya da ses teli yapısında oluşan bazı bozukluklar nedeniyle ortaya çıkar. Sesteki bu bozulmalar akut veya kronik değişimler olarak değerlendirilebilir. Akut ses kısılmaları boğaz ,yutak ve ses tellerindeki bölgesel iltihaplanma ya da tahriş sonucunda gelişirken, kronik ses kısıklıkları ise çoğunlukla fonksiyonel problemlere bağlı olarak ortaya çıkar.
ÇOCUKLARDA SES KISIKLIĞINDA NE DÜŞÜNMELİYİZ?
Çocuklarda görülen ses kısıklıklarının başlıca nedenleri arasında sesi kötü kullanmak gelir. Çocuğun alışkanlık olarak , oyun oynarken, arkadaşlarıyla konuşurken , spor aktivitesi sırasında aşırı ve yüksek tonlarda konuşması ve bağırması çocuklarda ses tellerinin yapısında bozulmaya neden olarak ses kısıklığına neden olabilir. Bu durumların dışında gırtlak reflüsü de çocuklarda seste problem oluşturabilir. Eğer çocukta boğaz temizleme ve öksürme alışkanlığı normalden fazla ise gırtlak reflüsü ihtimali düşünülmelidir. Sesin kötü kullanımı ve tahrişi uzun süre devam eder ve önlem alınmazsa nodül, polip ve kist gibi sesin kalitesini bozan durumlar ortaya çıkar ve ses kısıklığı süresi daha da uzar.
Çocuklarda ses kısıklığı tedavisi ankara viral enfeksiyonlara bağlı olarak da gelişebilir. Ayrıca alerji, larenjit, akciğer hastalıkları, psikolojik nedenler, kusmalar, sigara ya da kimyasal gazlara fazla maruz kalmak da ses kısıklıklarına yol açabilir. Çocukta ses kısıklığı 1 haftadan uzun sürüyorsa vakit kaybetmeden uzman bir hekime başvurulmalıdır.
TEDAVİ YAKLAŞIMI NASIL OLMALIDIR?
Ses kısıklığı 1 haftadan uzun süren çocuklar mutlaka bir KBB hekimi tarafından değerlendirilmelidir. En sık görülen neden olan sesin uygun olmayan bir şekilde kullanılması durumunda öncelikle bu durumu düzeltmeye yönelik önlemler alınmalıdır. İnatçı durumlarda gerekirse bir dil-konuşma terapistinden yardım alınabilir. Bu terapilerde ses tellerini nemli tutarak ve tahriş edici maddelerden uzaklaştırarak ses tellerine nasıl bakılacağını içeren ses hijyeni sağlanırken , ses tellerine hasar vermeden sesi düzgün üretebilme çalışmaları öğretilir. Eğer neden bir enfeksiyonsa onun tedavisi yapılır. Reflü düşünülen durumlarda çocuk gastroenteroloji uzmanından yardım alınabilir. Çocuklarda çok sık görülmese de nodül, kist, polip gibi durumlar saptanır ve ses hijyeni ve ses terapisinden yarar görmezse nadir de olsa cerrahi müdahale gerekebilir.